Wat je zeker moet weten over zelfgestuurd leren

Welkom bij de start van RouteZ. Laat je onderdompelen in de wondere wereld van het zelfgestuurd leren.


Wat ontdek je in deze module:

  • Waarom zelfgestuurd leren?

  • Wat is zelfgestuurd leren?

  • Wat is zelfgestuurd leren niet?

  • Belang van krachtige leeromgeving voor zelfgestuurd leren

  • 7 wegwijzers bij zelfgestuurd leren

Als je deze basis doorlopen hebt, kan je je verder verdiepen in de andere modules.



  • Biesta, G. (2015). Het prachtige risico van onderwijs. Culemborg: Uitgeverij Phronese.
  • Boekaerts, M. & Simons, P. (1995). Leren en instructie: psychologie van de leerling en het leerproces (2de editie). Koninklijke Van Gorcum.
  • Boekaerts, M. (1999). Self-regulated learning: Where we are today. International Journal of Educational Research, 31(6), 445-457.
  • Carbonez, J., Debruyne, T., De Geyter, J. (2020). Leerling en leraar, samen zorgen voor leerkracht? Een exploratief onderzoek naar zelfgestuurd leren in innovatieve leeromgevingen. Gent/Geraardsbergen: Arteveldehogeschool/Scholengroep 20 - Zuid-Oost-Vlaanderen. 
  • Dignath, C., & Büttner, G. (2018). Teachers’ direct and indirect promotion of self-regulated learning in primary and secondary school mathematics classes – insights from video-based classroom observations and teacher interviews. Metacognition and Learning, 13(2), 127–157. https://doi.org/10.1007/s11409-018-9181-x
  • Dijkstra, P. (2019). Zelfregulerend leren: effectiever leren met leerstrategieën. Amsterdam: Boom.
  • Dochy, F. (2015). High impact learning anno 2022: model voor de toekomst - Over aanpak en sturing. In R. in ‘t Veld (Red.), De echte dingen. Essays over de kwaliteit van onderwijs. (p.110-125) Amsterdam: Gopher B.V.
  • Education Endowment Foundation. (2018). Metacognition and self-regulated learning.
  • Fisher, D., & Frey, N. (2008). Better learning through structured teaching: A framework for the gradual release of responsibility. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development
  • Heirweg, S. (2019). Measuring and promoting self-regulated learning of upper-primary school students: a study on the effectiveness of a school-wide teacher professional development program. Ghent University. Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ghent, Belgium.
  •  Herman, L., Berbel, M & Touceda, M. (2018). Haal meer uit je school. 21st century skills: nieuwe competenties, nieuwe fysieke omgevingen? Inspiratiegids. Vlaams Ministerie van onderwijs en vorming.
  • Kostons, D., Donker, A.S. & Opdenakker, M.-C. (2014). Zelfgestuurd leren in de onderwijspraktijk. Een kennisbasis voor effectieve strategie-instructie. GION onderwijs/onderzoek Rijksuniversiteit Groningen.
  • Lombaerts, K., Engels, N. & Athanasou, J. (2007). Development and validation of the Self-Regulated Learning Inventory for Teachers. Perspectives in Education, 25(4), 29-47.
  • Mommaerts, S. & Dumoulin, A. (2021). De O van onderwijs.  LannooCampus.
  • Mommaerts, S., Dumoulin, A.,  Verstappen, H. (2021, 31 augustus). Zelfsturing in het onderwijs: hoe stuur je het aan? DUURZAAM ONDERWIJS. Geraadpleegd op 13 april 2022, van https://duurzaamonderwijs.com/2021/08/31/zelfsturing-in-het-onderwijs-hoe-stuur-je-het-aan/
  • Pedro, N., Baeta, P., Paio A., Pedro, A., & Matos, J. (2017, maart). Redesigning classrooms for the future: gathering inputs from students, teachers and… Bijdrage gepresenteerd op International Technology, Education and Development Conference (Sevilla, Spanje).
  • Pintrich, P. R. (2002). The role of metacognitive knowledge in learning, teaching, and assessing. Theory Into Practice, 41(4), 219–225.
  • Van Damme, W. (2016). Onderwijs in de 21ste eeuw: nieuwe skills, nieuwe klasinrichting. [Masterverhandeling]. Gent: Universiteit Gent
  • Van den Branden, K. (2012). Duurzaam onderwijs voor de 21ste eeuw. Geraadpleegd op 4 november 2019 via https://duurzaamonderwijs.com/lees-het-manifest-duurzaam-onderwijs/
  • Van den Branden, K. (2015). Onderwijs voor de 21ste eeuw. Een boek voor leerkrachten en ouders. Leuven: Acco.
  • Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory Into Practice, 41(2), 64-70.
  • Zimmerman, B. J. (2008). Investigating Self-Regulation and Motivation: Historical Background, Methodological Developments, and Future Prospects. American Educational Research Journal, 46, 166-183.